سفارش تبلیغ
صبا ویژن

اقلیم شناسی دربرنامه ریزی محیطی

 

ال نینو و اثر آن بر اقلیم ایران

 

 

 

 

 

          ال نینو لغتی اسپانیولی و به مفهوم پسر بچه و با تعمیم معنا ، کودک مسیح است . علت این نام گذاری به دلیل اعتقادات قلبی و مذهبی سکنه ساحل نشین کشور های اکوادور و پرو است . عبارت ال نینو در اصل به یک جریان گرم و ضعیف سالیانه اطلاق می شود که حدوداً در زمان کریسمس به سمت جنوب در امتداد سواحل پرو و اکوادور جریان می یابد . از این رو کودک مسیح نامیده شده است . رویداد ال نینو / نوسان جنوبی یکی از مهمترین و شاخص ترین رویداد هایی است که منجر به ظهور نا بهنجاری های بزرگ آب و هوایی در بسیاری از نقاط جهان می شود .نخستین بار واکر (1932) و بلیس (1937) بر وجود نوسانی در فشار سطح و در مقیاس جهانی اشاره کردند و آن را نوسان جنوبی SO   نامیدند .

مراکز عملSO  توسط یک گردش مداری شرق به غرب در امتداد صفحه استوا همراه با صعود هوا در غرب اقیانوس آرام و نزول هوا در شرق اقیانوس آرام به یکدیگر مربوط می شود و به این ترتیب گردش شکل می گیرد که توسط بژرگنس (1969) گردش واکر نامیده شد . ال نینو مولفه اقیانوسیENSO  می باشد و با دگرگونیهای بزرگ در دماهای سطح دریا در منطقه آرام حاره ای پدیدار می گردد

 

 

 

در طول پدیده ال نینو باد ها در استوا بر روی اقیانوس از غرب به شرق می وزند   . این بادها در سطح آب اقیانوس جابجا شده و آبهای گرم سطح اقیانوس را که بوسیله خورشید در مناطق گرمسیری حرارت دیده اند ، به سواحل غربی شمال و جنوب قاره آمریکا می آورد . به دنبال آبهای گرم ، بارندگی نیز به سمت مشرق متمایل می شود ، به همراه سیل در پرو و خشکسالی در اندونزی و استرالیا   . نشانه کلیدی ال نینو ، افزایش دمای غیر عادی در امتداد و هر دو طرف خط استوا در اقیانوس آرام مرکزی و شرقی است . این جریان هر چند سال یکبار با یک گرمایش عظیم و غیر معمول همراه می شود . بطوری که در این حال دماهای سطح دریا حداقل برای چند ماه پیاپی در 3 تا 5 محل ساحلی بالای حد نرمال می رود   . و در پی آن دمای سطح دریا برای یک سال و یا حتی بیشتر بصورت غیر عادی باقی می ماند و برای برگشت به شرایط عادی منطقه ، حداقل تا ژانویه یا مارس

آینده زمان لازم است.

 

 

 

 

 

 

 

ال نینو اصولاً تغییراتی در موقعیت تندبادها بوجود آورده و موجب پدید آمدن رفتارهای آب و هوایی غیر معمول در کره زمین می گردد . تغییرات در تند بادها که توسط ENSOصورت می گیرد بر آب و هوا نه تنها در شمال و جنوب قاره آمریکا بلکه در نقاط دوردستی همچون آفریقا و نواحی جنوبگان تاثیر می گذارد .

 در حالت عادی آب و هوای نواحی گرمسیری منطقه غرب دارای دمای بیشتر از 10 درجه سانتیگراد نسبت به سواحل شرق پرو و اکوادور می باشد . فشار هوا در بالای آب های گرم کاملاً پایین است . هوای مرطوب برخاسته از منطقه باعث تشکیل ابر های سنگین و بارانهای شدیدی مشابه بارانهای جنوب شرق آسیا ، گینه نو و شمال استرالیا می شود. که نهایتاًمنجر به افزایش بارندگی در مناطق جنوبی آمریکا و پرو و خشکسالی در قسمت غربی اقیانوس آرام که استرالیا و کشور های مجاور را نیز تحت تاثیر قرار می دهد ، می گردد . در طی یک رویداد ال نینو نابهنجاری های دمای سطح دریا ، سطحی به وسعت 5 میلیون کیلومتر مربع را در طی مراحل انتقال تا تکامل پوشش می دهد

 

 

 

 

 

پدیده ال نینو نوسانات متضاد آب و هوایی را در سراسر جهان بروز خواهد داد و ایران و کشورهای همسایه در منطقه خاورمیانه از این قاعده مستثنی نیستند.گرد و غبار نامنظم، بارندگی و تغییرات دمایی شدید از جمله تاثیرات پدیده ال نینو بر آب و هوای جهان خواهد بود. این پدیده زمانی رخ می دهد که درجه حرارت اقیانوس آرام در شرق و مرکز بسیار گرمتر از حد معمول باشد که اغلب تغییرات آب و هوایی در سراسر جهان را از جمله وزش باد، تغییرات الگوهای بارندگی ، تغییر فشار سطح دریا و درجه حرارت را نتیجه می دهد.اختلاف دو درجه ای در دمای سطح دریا در آب های اقیانوس هند و اقیانوس آرام نسبت به میزان متوسط، حوادث غیر قابل پیش بینی آب و هوایی را در سراسر خاورمیانه ایجاد خواهد کرد. پدیده گرم شدن سطح دریا ال نینورا جزء چهار قوی ترین حوادث طبیعی از سال 1950 قرار خواهد داد؛ زمانی که سیل و خشکسالی ناهنجاری هایی را در روند منظم آب و هوایی ایجاد کرد.اکثر الگوهای آب و هوایی بین المللی نشان می دهد که قدرت پدیدهال نینو سال 2016-2015 میلادی به احتمال زیاد تا پایان سال میلادی جاری رفته رفته تقویت خواهد شد.این رویداد طبیعی قوی با احتمال افزایش بارندگی ها در نواحی شرقی آفریقا نیز مرتبط شده است. ال نینو سال 1998-1997 بیماری همه گیر و ویرانگر مالاریا را در سراسر منطقه آفریقا از جمله شمال شرقی کنیا افزایش داد
 

 

 

 

 

اثر نوسان النینو بر اقلیم ایران?

در زمان وقوع پدیده ال نینو رودباد جنب حاره درنیمکره شمالی به عرض های پائین تری منتقل شده و در واقع جانب شمالی سلول هدلی درموقعیتی نزدیکتر به استوا قرار می گیرد.در چنین حالتی پر فشارهای جنب حاره ای در منطقه خاور میانه به عرض های پائین تری جابجا شده و امکان نفوذ موج بادهای غربی را دردوره سرد به منطقه مدیترانه و دریای سرخ افزایش می دهند، نتیجه این فرآیندها افزایش بارش زمستانی ایران و بطور کل خاور میانه در سال های ال نینو خواهد بود.

 

 

 

 

 

سیل های بزرگ در طی النینو در مناطقی همچون پرو، شمال بولیوی و شیلی، سواحل شمالی آفریقا و مدیترانه شرقی، ایران و افغانستان.? تقریباً تمامی تحقیقات انجام شده در ایران نیز رخداد ال نینو را با افزایش بارش های فراگیر در دوره سرد سال مرتبط می دانند .نتایج پژوهشگران در خاورمیانه نیز ارتباط پدیده انسو را با ناهنجاری های بارش بر روی منطقه نشان می دهد، بطوریکه سال های ال نینوی قوی با افزایش بارش زمستانی همراه بوده، همین پژوهش، نیز ارتباط پدیده انسو را با ناهنجاری های بارش بر روی منطقه نشان می دهد، بطوریکه سال های ال نینوی قوی با افزایش بارش زمستانی همراه بوده در عین حال جدیدترین خشکسالی ایران و جنوب غرب آسیا (خشکسالی 2001 - 1998) با یکی از طولانی ترین و قویترین لانیناهای نیم قرن اخیر مرتبط دانسته شده و در واقع فاز سرد انسو علت اصلی خشکسالی اخیر معرفی گردیده است.

 

 

 

 

 

میزان بارندگی امسال نسبت به سال گذشته کاهش داشته است"، این یعنی کم آبی، خشکسالی و تمام شدن منابع آبی زیر زمینی که قطعا خوشایند نیست. اما امسال بر خلاف یک دهه گذشته پیش بینی ها نشان از افزایش بارندگی در فصل پاییز و زمستان دارد که برخی کارشناسان هواشناسی علت آنرا پدیده " ال نینو " می دانند
 ال نینو در کشور روی سامانه پرفشار جنب حاره ایران تاثیر می گذارد و آنرا به عرض های پایین تر انتقال می دهد که این مساله موجب فعال شدن سامانه های تراز میانی در کشور می شود و افزایش بارندگی را به همراه دارد.پیش بینی شده است پاییز و زمستان امسال نسبت به بلند مدت30 ساله 10 تا 20 درصد افزایش بارندگی

داشته باشیم.