سفارش تبلیغ
صبا ویژن

اقلیم شناسی دربرنامه ریزی محیطی

 

    شب نیمه ماه رمضان سال سوم هجری دومین امام شیعیان حضرت ابو محمد حسن بن على بن ابى طالب (ع) در شهر مدینه به دنیا آمد

امام حسن علیه السلام از منظر رسول الله صلی الله علیه و آله

      حضرت ختمی مرتبت صلی الله علیه و آله فضایل و امتیازات فرزندش امام حسن مجتبی علیه السلام را بین مسلمانان تبلیغ می‏کرد و از ارتباط او با مقام نبوت و علاقه‏ی حقیقی که به وی داشت همه‏جا سخن می‏گفت. «هر کس می‏خواهد آقای جوانان بهشت را ببیند به حسن علیه السلام نگاه کند».

«حسن گل خوشبویی است که من از دنیا برگرفته‏ام‏».

انس بن مالک نقل می‏کند که: رسول الله صلی الله علیه و آله درباره‏ی امام حسن علیه السلام به من فرمود:

ای انس! حسن فرزند و میوه‏ی دل من است، اگر کسی او را اذیت کند، مرا اذیت کرده و هر کس مرا بیازارد، خدا را اذیت کرده است.

امام حسن مجتبی (علیه السلام) فرمود:

      اى فرزند آدم! نسبت به محرّمات الهى عفیف و پاکدامن باش تا عابد و بنده خدا باشى. راضى باش بر آنچه که خداوند سبحان برایت تقسیم و مقدّر نموده است، تا همیشه غنى و بى نیاز باشى. نسبت به همسایگان، دوستان و همنشینان خود نیکى و احسان نما تا مسلمان محسوب شوى. با افراد (مختلف) آنچنان بر خورد کن که انتظار دارى دیگران همانگونه با تو بر خورد نمایند.


دمای هوا : 

           توزیع دمای هوا در سطح استان متناسب با توپوگرافی و سایر ویژگیهای طبیعی آن است نواحی پست واقع در دره رودخانه ارس و دشت مغان گرمترین و ارتفاعات سبلان سردترین مناطق استان می باشند. میانگین سالانه دمای هوا بین 7.9 تا 15.2 درجه سلسیوس در نوسان می باشد. میانگین حداکثر درجه حرارت در بین ایستگاههای استان بین 14.3 تا 20.5 درجه سلسیوس و میانگین حداقل درجه حرارت این ایستگاهها بین 1.5 تا 9.7  درجه سلسیوس متغیر می باشد ولی وجود درجه حرارتهای مطلق بین 38.5- تا 44 درجه سلسیوس به ترتیب در ایستگاههای فیروزآباد خلخال و مشیران است که حاکی از اختلاف شدید دمائی می باشد .

تعدادروزهای یخبندان :

             تعداد روزهای یخبندان سالانه در نواحی مرکزی و جنوبی استان بیشتر از مناطق شمالی است و درنقاط مرتفع و برف گیر استان ، تعدادروزهای یخبندان به حدود 6 تا 8 ماه درسال هم می رسد.

برای برآورد تعداد روز یخبندان بری نقاط مختلف استان از معادله سه بعدی زیر جهت ترسیم نقشه استفاده گردید :

 

F= (X * 28.88 ) - (Y * 24.85) + (Z * 0.03) - 354

ماخذ:

 اقلیم و آب و هوای استان : مقاله نواحی اقلیمی ایران - دکتر ابوالفضل مسعودیان پروژه بررسی نقش تغییرات اقلیمی در تشدید یا کاهش بلایای جوی و اقلیمی استان - رسول همتی

 

 

 

 

 


         اقلیم شناسی (Climatology   )      

عبارت است از مطالعه علمی اقلیم، یعنی توصیف و نمایش اقالیم، تجزیه و تحلیل عوامل، تفاوت بین اقالیم و کاربرد اطلاعات اقلیمی در حل مسائل جامعه و به عبارت دیگر هدف اقلیم شناسی عبارت است از کشف و تبیین رفتار طبیعی اتمسفر و بهره برداری از آن در جهت منافع انسان. علم اقلیم شناسی از زمانهای بسیار دور برای انسان شناخته شده بوده و مردم آن را وضعیت درازمدت حالات اتمسفر می‌دانستند و آن را با بیان روزهای بارانی، هوای خشک و پر از گرد و غبار، بادهای شمالی یا جنوبی و غیره توصیف می‌کردند.  

 

تقریبا تمام فعالیتهای بشری برای تداوم چرخه زندگی بطور مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر هوا و اقلیم است. غذایی که می خورید، آبی که می نوشید و یا در امور گوناگون مورد استفاده قرار می دهید، لباسی که برای مقابله با نوع خاصی از شرایط جوی بر تن می کنید، خانه و مسکنی که در آن سکونت دارید، کارهایی که روزانه در تلاش معاش انجام می‌دهید، و یا حتی تمام نیرویی که به مدد آنها ادامه حیات می‌دهید و بطور کلی تندرستی و عدم آن، همه و همه تحت سلطه و اقتدار آب و هوای قلمرو زیست شماست.   

روش اصلی مطالعه در اقلیم شناسی، جمع نگری یا کلی نگری است یعنی برای مطالعه هر بخش از کره زمین محقق اقلیم شناس تمام ویژگی‌های آن مکان را در ارتباط با یکدیگر و به صورت مجموعه مرتبط بررسی می‌کند. در مطالعه اقلیمی داده‌های لازم در خصوص عناصر اقلیمی مانند دما، بارش و سایر عوامل اقلیمی جمع آوری شده و پردازش گردیده و در جهت شناسایی استعدادها و توانهای اقلیم‌های روی زمین و عملکرد این اقالیم در چرخه حیات برای زندگی انسان بکار می‌رود.  

اقلیم شناسی در محدوده مطالعه به قسمت‌های زیر تقسیم می‌گردد:  

- بزرگ اقلیم شناسی (macro climatology      ) : به بررسی اقلیم در سطح کره زمین می‌پردازد.  

- متوسط اقلیم شناسی (mezo climatology      ) : به بررسی اقلیم در سطح یک محدوده در حد ناحیه یا یک شهر می‌پردازد.  

 - ریز اقلیم شناسی (micro climatology      ) : به بررسی اقلیم در سطح یک مزرعه یا یک ساختمان می‌پردازد.  

 البته مطالعات اقلیمی در هر یک از بخش‌های بالا دارای خصوصیات و ویژگی‌های منحصر به فرد خود می‌باشد و دارای کاربرد‌های متفاوت می‌باشد. برخی از کاربردهای اقلیم شناسی را نیز بطور خلاصه به شرح زیر می‌توان عنوان کرد: 

 

- صنایع : تعیین موقعیت مکانی صنایع در منطقه، تعیین نوع صنایع سازگار با شرایط اقلیمی، تعیین تاثیر شرایط اقلیمی در محیط کار و ...  

 - برنامه ریزی توریست : قطعا یکی از جنبه‌های اساسی در این بخش شرایط آب و هوایی می‌باشد که نقش اصلی در تدوین برنامه‌های این بخش دارد.  

 - برنامه ریزی امور رفاهی : شناخت اقلیم یک منطقه، استعدادهای تفریحی و استراحتگاهی آن را شکوفا می‌کند و در اموری چون برنامه ریزی مسابقات و سرگرمی‌های ورزشی نقش اساسی دارد.  

- حمل و نقل : این بخش در تمام قسمت‌های خود تاثیر پذیری بسیاری از اقلیم دارد.  

 - تولید انرژی : شناخت پتانسیل‌های انرژی‌ها مانند انرژی باد و خورشید و...، بکارگیری در طراحی سدهای آبی و... 

- امور نظامی : شناخت اقلیم منطقه از جمله کلیدهای اصلی موفقیت برنامه‌های نظامی می‌باشد. 

 - آمایش سرزمین : در تمام برنامه ریزی‌ها و جهت گیری‌های توسعه در یک ناحیه، اقلیم بعنوان یک مهره کلیدی نقش دارد. 

 - معماری و شهرسازی : ایجاد فضا‌های شهری و سمت و سوی خیابانها و ساختمانها و سایر اماکن مطالعات اقلیمی را می‌طلبد. 

 - توسعه روستایی : جهت توسعه روستایی، شناخت محیط طبیعی بعنوان اولین قدم می‌باشد و در این راستا اقلیم بعنوان مهمترین بخش در هدف گذاری توسعه نقش دارد. 

 - کشاورزی : گیاهان و حیوانات شدیدا متاثر از آب و هوا می‌باشند و شرایط اقلیمی به عنوان یکی از مهمترین گزینه‌های توسعه کشاورزی و دامداری مطرح می‌باشد.

منبع: سازمان هواشناسی

 


 

تاریخچه آلودگی هوای تهران         

 دویست سال پیش ، تهران آب و هوای خوبی داشت ، جویبارهای متعدد و دامنه های سبز و رویایی اطرافش به پایتخت ایران چهره ای زیبا داده بود اما تهران امروز هیچ شباهتی به تهران آن روزها ندارد. تهران سال 1385 شهری دودآلود است که وضعیت آن هر بار هشداردهنده اعلام می شود. کلان شهر تهران چند سالی که آسمان آبی ندارد و در انتظار روزی است که شاید ابرهای سیاه از بالای سر شهر رخت بر بندد و آسمان آبی جایگزین آن شود.رویایی که تحقق آن دور از دسترس نیست اما قطع به یقین در شرایط کنونی که هر روز شاهد ورود بی رویه انواع وسایل نقلیه هستیم ، شاید این رویا هم چننان یک آرزوی دست نیافتنی باشد! 29 دی روز هوای پاک نامیده شده است. هر ساله مراسم روز هوای پاک با فعالیت های نمادین و مشارکت همگانی عموم مردم برپا می شود و با هدف نهایی رسیدگی به موضوع آلودگی هوا دنبال می شود. آلودگی هوا همه افراد جامعه ، سالم یا بیمار ، جوان یا پیر را در معرض آسیب قرار می دهد. هم مردمی که از بیماری های تنفسی و قلبی دارند ،از سلامت خود بیمناکند و هم افراد سالمی که گمان می کنند به آلودگی هوا عادت کرده اند ، دیر یا زود دچار عوارض آن می گردند البته کودکان و سالمندان قربانیان اصلی این آلودگی هستند.

مقدمه :

           آلودگی محیط زیست از منابع گوناگون صورت می گیرد با پیشرفت تمدن بشری و توسعه فن‌آوری و ازدیاد روز افزون جمعیت ، در سال حاضر دنیا با مشکلی به نام آلودگی در هوا و زمین روبرو شده است که زندگی ساکنان کره زمین را تهدید می کند به طوری که در هر کشور حافظت محیط زیست مورد توجه جدی دولتمردان است امروزه وضعیت زیست محیطی به گونه ای شده است که مردم یک شهر یا حتی یک کشور از آثار آلودگی‌ در شهر یا کشور دیگر در امان نیستند.برفی که در نروژ می بارد مواد آلاینده ای به همراه دارد که منشا آن از انگلستان و آلمان است یا باران اسیدی در کانادا نتیجه مواد آلاینده ای است که منشأ آنها از ایالات متحده است در آتن گاهی مجبور می شوند به علت آلودگی شدید هوا کارخانجات را تعطیل و رفت و آمد اتومبیلها را محدود کنند شهرهای دیگر دنیا مانند مکزیکوسیتی ، رم و تهران نیز با مشکل آلودگی هوا دست به گریبانند آلودگی‌ دریاها ، رودخانه ها ، دریاچه ها اقیانوسها و جنگلها نیز موضوع بحث جدی می باشند.

 

 

ذرات آلاینده ها

                 عبارتند از جامدات و مایعاتی که شامل غبار ، دودهای غلیظ ، دود ، خاکستر ، غبار مه آلود و اسپری هستند تحت شرایط مناسب ذرات آلاینده ها از اتمسفر جدا و ته نشین می شوند

غبار

            غبار عبارت است از ذارت کوچک جامد به وجود آمده از خرد شدن جرمهای بزرگ تر در حین فرآیندهایی نظیر خرد کردن ، آسیاب کردن یا انفجار که ممکن است بطور مستقیم و یا غیر مستقیم در اثر بکارگیری موادی از قبیل زغال سنگ ، سیمان یا دانه ها وارد اتمسفر شوند

منشا واقعی گرد و غبار

70 درصد منشاء پدیده گرد و غبار موجود در ایران، کشور عراق است. 4 کانون پدیده گرد و غبار در عراق و دو کانون آن در شمال شرق سوریه و سمت شرقی عربستان است.

1. تجمع ذرات معلق در هوا و گسترش گرد و غبار در آسمان شهرهای ایران محصول مستقیم جنگ و نا امنی و فارغ شدن از توسعه پایدار در کشور های منطقه.

2. کشورهای عراق و عربستان را به خاطر رها کردن طرح توسعه پایدار و بیابان زدایی و همین طور جدی نگرفتن حفاظت از اکوسیستمها و محیط زیست صادر کننده آلودگی گردوغبار به کشورهای دیگر منطقه از جمله ایران دانست .

عوامل ایجادگرد و غبار

1. از بین رفتن پوشش گیاهی، 2.خشکسالی، 3.شرایط آب و هوایی خشک،4. شن و ماسه‌های نرم 5. وزش باد

 بروز هرگونه پدیده گرد و غبار در منطقه به دلیل جریانات موسوم به جریانات غربی - شرقی، بیشترین تاثیر را بر ایران می‌گذارند. رژیم بعثی در جنگ تحمیلی برای موشک باران شیمایی کشورمان از همین پدیده جوی بهره می‌برد و مناطق ما را شیمیایی می‌کردند و الان همان مسئله به شکل دیگری در حال اتفاق است.

آسیب های ناشی از گرد و غبار بر انسان

 

1.شیوع بیماری های تنفسی و ریوی ، آلرزی های حساس ، ایجاد مشکل در تنفس بیماران قلبی و عروقی

2.تعطیلی ادارات ، سازمان ها و مدارس و وقفه در شروع کار آن ها

3.لغو بسیاری از پروازها خصوصا در مناطق غربی کشور

3.تاری دید و ایجاد مشکل برای رانندگان

4.ایجاد مشکل برای حرکت ناو گان ها در خلیج فارس

5.وارد شدن ضربه بر محصولات کشاورزی مانند شیوع آفت های گیاهی و کاهش عمل فتوسنتز در گیاهان

 6.ایجاد وقفه در کار صنایع 

دکتر "احمد کریمی مخصوص مدیرکل دامپزشکی استان همدان : گرد و غبار موجود در هوا دامها را تهدید می‌کند.
  

 

 

گرد و غبار موجود در هوا، خطر بیماریهای تنفسی را تشدید می‌کند چرا که ریزگردها علاوه بر بیماری تنفسی ممکن است بیماریهای قابل انتقال دیگری را به همراه داشته باشند.    با توجه به اینکه طیور در مرغداریها نگهداری می‌شوند و با محیط بیرون ارتباط چندانی ندارند کمتر در معرض این گونه خطرها قرار می‌گیرند در حالی که دامهای سبک و سنگین با محیط بیرون ارتباط دارند و بیشتر در معرض خطر و بیماریهای ناشی از گرد و غبار هستند. خطر شیوع بیماریهای قابل انتقال از طریق بندپایان رو به افزایش است و از جمله این بیماریها "تیلریوز" و "بابزیوز" است که به وسیله کنه منتقل می‌شود. چندین سال است که با بهسازی و سمپاشی، از بیماریهای قابل انتقال از طریق بندپایان جلوگیری می‌شود. همچنین به دامداران توصیه می‌شود که سمپاشیها را به موقع انجام دهند تا از شیوع این گونه بیماریها جلوگیری به عمل آورند. برنامه آموزش دامداران در زمینه‌های مختلف به اجر درمی‌آید چرا که در سال جهاد اقتصادی باید به سمت افزایش تولید بیشتر پیش‌روی کنیم و در زمینه افزایش ارتقاء سلامت دامها تلاش مضاعفی داشته باشیم. ویروسها، باکتریها و قارچهایی مانند هاگ "آسپر‍ژیلوس" از جمله بیماریهایی هستند که می‌توانند از طریق ریزگردها منتقل شوند و برای جلوگیری از شیوع این بیماریها لازم است دامداران در این ایام از بیرون آوردن دامها به محیط بیرون جلوگیری کنند. همچنین محیط داخلی نگهداری دامها را آب‌پاشی کنند که ریزگرد و غبارهای موجود در دامداری ته‌نشین شود و در هوا معلق باقی نماند.

پیشنهادی به منظور پیشگیری از آلودگی هوا ناشی از گرد و غبار


 
1. پاشیدن مالچ نفتی

2.کاشت ردیفی گیاهان و بوته ها

3.جلوگیری از کندن بوته ها

4.جلوگیری از چرای دام ها در مناطق مستعد بیابان 

توافق ایران و عراق برای کاهش آلودگی گرد و غبار

تشدید وخامت هوا بر اثر آلودگی ناشی از گرد و غبار در ایران "فاطمه واعظ جوادی" رییس سازمان محیط زیست کشور را واداشت تا برای بررسی این موضوع به عراق سفر کرده و توافقی را در این زمینه با مسئولان آن کشور به امضا برساند.رئیس سازمان محیط زیست ایران پس از دیدار با " نوری مالکی" نخست وزیر عراق و در حضور او، یادداشت تفاهمی را برای حل معضل گرد و غبار برخاسته از بیابانهای عراق با مقامات وزارت محیط زیست این کشور امضا کرد. بر اساس این سند، دو کشور از طریق تشکیل کمیته بررسی مشکلات ناشی از آلودگی هوا و گسترش گرد و غبار برخاسته از بیابانهای عراق، راههای کنترل آن را بررسی و به مرحله اجرا می گذارند.در این دیدار توافق شد که گروهی از کارشناسان و وزیران و مسئولان وزارت کشور، محیط زیست، کشاورزی و هواشناسی عراق با سفر به ایران به آخرین اطلاعات و فناوری در خصوص بیابانزدایی دست پیدا کنند.

منبع:

 سایت تالار گفتگوی ایرانیان

  روزنامه جام جم

 مرکز پیش‌بینی سازمان هواشناسی

سازمان محیط زیست کشور


پیامبر اکرم (ص)  

     در میان صدقه هایی که مردم می دهند، هیچ صدقه ای ارزنده تر از یاد دادن علم و دانش نیست.

 

پیامبر اکرم(ص)   

     در برابر کسی که به او دانش می آموزید و یا از او دانش فرا می گیرید نرمی کنید.

 

امام خمینی (ره)    

  نقش معلم در جامعه، نقش انبیاء ست.

 معلم امانت داری است که امانت او غیر از همه امانت هاست، انسان امانت اوست.

معلم عزیز تورا به چه مانند کنم  

     دل دریاییت لبریز از آرامش است همچون کوه استوار از حوادث روزگار ایستاده ای ، و همچون ابر،باران پرشکوه معرفت برچمن های دشت آموختگی فرو می ریزی وکلام روح بخش و دلنشین تو موسیقی دلنوازی است که بر گوش جان می نشیند و آهنگ زندگی را به شور در می آورد.روانی به لطافت گلبرگهای ارغوان داری که از احساس و شور و شعف لبریز است دستهای روشنت سپیدی خود را از گل بوسه های گچ گرفته و شمع وجودت از نور ایمان و انسانیت شعله ور است .سرخی شفق ، تابش آفتاب ، نغمه بلبلان ، صفای بستان ، ابی دریا ها ، همه و همه را می توان در تو خلاصه کرد.معنای کلام امید بخش تو همچون نسیم صبحگاهی نشاط بخش روح خسته ماست.تو روشنایی بخش تاریکی جان هستی و ظلمت اندیشه را نور می بخشی.چگونه سپاس گویم مهربانی و لطف تو را که سرشار از عشق و یقین است.چگونه سپاس گجویم تاثیر علم آموزی تورا که چراغ روشن هدایت را بر کلبه محقر وجودم فروزان ساخته است.آری در مقابل این همه عظمت و شکوه تو مرا نه توان سپاس است و نه کلام وصف . تنها پروانه جانم برگرد وجودت ، عاشقانه چنین می سراید: 

معلم کیمیای جسم و جان است               معلم رهنمای گمرهان است

شده حک برفراز قله ی عشق                     معلم وارث پیغمبران است 

امام علی (ع)     کسی که در مقام هدایت و آموزش قرار می گیرد باید پیش از آموختن به دیگران،‌خود را پالایش روحی کند و ادب رفتاری اش بیش از ادب گفتاری اش باشد.

امام سجاد(ع)     اگر معلم وظیفه معلمی را بداند و به آن عمل کند، خداوند نعمت دانش را بر او بیشتر خواهد کرد.

امام صادق (ع)    در برابر کسی که از او علم می آموزید فروتنی کنید.